Αγία Ειρήνη Χρυσοβαλάντου
Του Λάμπρου Κ. Σκόντζου Θεολόγου - Καθηγητού
Πολλοί από τους αγίους μας έχουν τη φήμη των θαυματουργών, διότι
αξιώθηκαν να προικιστούν από το Θεό να κάνουν θαύματα στο όνομά Του.
Μέσα στη χορεία των θαυματουργών αγίων της Εκκλησίας μας, ξεχωριστή θέση κατέχει η αγία Ειρήνη, η αποκαλουμένη Χρυσοβαλάντου.
Γεννήθηκε στην Καππαδοκία στα 828 και εκεί έζησε τα παιδικά και εφηβικά της χρόνια.
Στα χρόνια εκείνα βασίλευε ο αυτοκράτορας Θεόφιλος (829-843), ο
οποίος, όπως είναι γνωστό, ήταν φανατικός εικονομάχος και διώκτης των
Ορθοδόξων.
Ο πατέρας της Ειρήνης ονομαζόταν Φιλάρετος, ήταν ευγενούς καταγωγής,
πατρίκιος και κατείχε το αξίωμα του στρατιωτικού διοικητή του Θέματος
της Καππαδοκίας, ως ευνοούμενος και έμπιστος της ευσεβούς αυτοκράτειρας
Θεοδώρας.
Η μητέρα της ονομαζόταν Ζωή, ήταν πατρικία και πολύ όμορφη, ενάρετη και πιστή γυναίκα, την οποία υπολήπτονταν όλη η Καππαδοκία.
Απέκτησαν εκτός από την Ειρήνη και ένα άλλο κορίτσι την Καλλινίκη.
Μετά τη γέννηση της Ειρήνης πέθανε ξαφνικά η μητέρα τους Ζωή και την
ανατροφή των παιδιών ανάθεσε ο Φιλάρετος στην πατρικία Σοφία, τη
μεγαλύτερη αδελφή του.
Το 839 είχε φτάσει στην Καισάρεια, για κρατικές υποθέσεις ο νεαρός
αδελφός της αυτοκράτειρας Θεοδώρας, ο καίσαρας Βάρδας. Εκεί γνώρισε την
δεκατετράχρονη Καλλινίκη, την οποία ζήτησε σε γάμο.
Ο Φιλάρετος συγκατατέθηκε και αυτός πραγματοποιήθηκε με μεγαλοπρέπεια, με τη συμμετοχή του αυτοκράτορα Θεόφιλου.
Το 842, μετά το θάνατο του Θεοφίλου, η ευσεβής Θεοδώρα, ως επίτροπος
του ανηλίκου γιου της Μιχαήλ Γ΄ (842-867), ανακάλεσε τα διατάγματα των
εικονομάχων αυτοκρατόρων, θέτοντας τέρμα στην εκατονταετή εικονομαχική
έριδα.
Για το λόγο αυτό κάλεσε τον στρατηγό Φιλάρετο στη Βασιλεύουσα, όπως
και άλλους ύπατους αξιωματούχους να τη βοηθήσουν στην εδραίωση της
Ορθοδοξίας.
Όταν έγινε η οριστική αναστήλωση των Ιερών Εικόνων (19 Φεβρουαρίου
843), ζήτησε από τον Φιλάρετο να δώσει την δεκαπεντάχρονη όμορφη και
σεμνή Ειρήνη, ως σύζυγο στον γιό της Μιχαήλ Γ΄.
Εκείνος δέχτηκε και ο στρατηγός Νικηφόρος, αδελφός της μητέρας της, ανάλαβε να την φέρει στην Κωνσταντινούπολη.
Η φήμη, ότι η Ειρήνη θα γινόταν αυτοκράτειρα, διαδόθηκε σε όλη την
Ανατολή. Ενώ όλοι χαίρονταν, μόνο η Ειρήνη λυπόνταν, διότι ήδη είχε
πάρει την απόφαση να ακολουθήσει τον μοναχικό βίο.
Παρ’ όλα αυτά δέχτηκε να ακολουθήσει τον θείο της Νικηφόρο στη
Βασιλεύουσα, όχι για να παντρευτεί τον αυτοκράτορα, αλλά για να
αποχαιρετήσει την αδελφή της Κιλλινίκη.
Όμως, εν τω μεταξύ, ο Μιχαήλ διάλεξε ως σύζυγό του την Ευδοκία την
Δεκαπολίτισσα. Η Ειρήνη άκουσε το νέο με ικανοποίηση, όχι όμως και οι
δικοί της που φιλοδοξούσαν να τη δουν αυτοκράτειρα.
Ο πατέρας της σε μια αποστολή του στην Αδριανούπολη γνώρισε έναν
ευγενή νέο τον Φωτεινό, γιό του επάρχου Νικήτα, με τον οποίο αποφάσισε
να παντρέψει την Ειρήνη.
Αλλά εκείνη απέρριψε αυτόν τον γάμο και γνωστοποίησε στους γονείς της
ότι ήταν αποφασισμένη να μονάσει. Ύστερα από μια ξαφνική ασθένειά της
και την θαυματουργική της ίαση, οι γονείς της δέχτηκαν την απόφασή της.
Ο ίδιος ο πατέρας της την οδήγησε στην Ιερά Κοινοβιακή Μονή των
Παμμεγίστων Ταξιαρχών Μιχαήλ και Γαβριήλ Χρυσοβαλάντου, κοντά στην
Κωνσταντινούπολη, όπου και έλαβε το μοναχικό σχήμα.
Η πνευματική της πρόοδος ήταν εμφανής σε όλη την αδελφότητα. Έτσι
ύστερα από έξι χρόνια έγινε ηγουμένη της Μονής. Από τη θέση της αυτή
ενέτεινε τον πνευματικό της αγώνα, ώστε γρήγορα φάνηκαν τα σημάδια της
αγιότητάς της.
Απέκτησε το χάρισμα της θαυματουργίας. Πλήθος ασθενών συνέρρεαν στη
Μονή για να λάβουν την ίαση από τις ευχές της αγίας ηγουμένης.
Αξιώθηκε επίσης και με το σπάνιο χάρισμα της διορατικότητας. Μπορούσε
να διαβάσει τα κατάβαθα των καρδιών των υποτακτικών μοναχών της και
όσων ερχόταν για πνευματική βοήθεια στη Μονή.
Συνήθιζε κάθε πρωί να συγκεντρώνει τις μοναχές στο Καθολικό της Μονής
και να προσπαθεί να βγάλει από μέσα τους τα πάθη και τις κακίες τους.
Το ίδιο έκανε και με τους προσκυνητές.
Η αγία καθόταν γονατιστή τις νύχτες έξω από το κελί της και
προσευχόταν. Κάποιο βράδυ μια μοναχή είδε τα δύο κυπαρίσσια της αυλής να
χαμηλώνουν και να την προσκυνούν, ενώ εκείνη αιωρούνταν στον αέρα!
Το θαύμα διηγήθηκε η μοναχή σε όλη την αδελφότητα. Η μοναχή
παραφύλαξε το άλλο βράδυ και έδεσε μαντίλια στις κορυφές των πανύψηλων
δένδρων, τη στιγμή που ήταν λυγισμένα, για να βεβαιώσει το θαυμαστό
γεγονός σε όσες αδελφές αμφισβήτησαν τη διήγησή της.
Απασχολούσε την αγία πρωτίστως το φοβερό γεγονός του θανάτου, διότι η
στιγμή εκείνη παγιώνει την κατάσταση του ανθρώπου στην αιωνιότητα. Γι’
αυτό δίδασκε συνεχώς σε όλους την αέναη προετοιμασία τους, ώστε να τους
βρει ο θάνατος προετοιμασμένους.
Η ίδια βίωνε με τον πλέον έντονο τρόπο αυτή την αγωνία και γι’ αυτό
βρισκόταν σε μια συνεχή προετοιμασία, σαν να ήταν η επόμενη στιγμή της η
τελευταία!
Όταν κατάλαβε το οσιακό τέλος της, τακτοποίησε όλες τις εκκρεμείς
υποθέσεις της Μονής, όρισε νέα ηγουμένη και κοινώνησε των Αχράντων
Μυστηρίων, ως το ύψιστο εφόδιο για την αιώνια ζωή.
Απάγγειλε το Σύμβολο της Πίστεως, ως δείγμα της ορθής της πίστης.
Σύναξε τις αδελφές, ζήτησε συγνώμη και έκαμε το σημείο του Σταυρού,
απεύθυνε θερμή προσευχή στο Χριστό και παρέδωσε ήρεμα την αγία της ψυχή
σε Αυτόν.
Ήταν 104 χρονών! Η είδηση διαδόθηκε παντού. Πλήθος κόσμου από τη
Βασιλεύουσα, με επικεφαλής τον Πατριάρχη πήγαν να προσκυνήσουν το τίμιο
και αγιασμένο λείψανό της και να τη συνοδεύσουν στην τελευταία κατοικία
της.
Η θέση της στις καρδιές των πιστών είναι σημαντική και θεωρείται μια
από τις πλέον θαυματουργές αγίες. Ιδιαιτέρως βοηθά τις άτεκνες γυναίκες
να αποκτήσουν παιδιά. Η μνήμη της τιμάται στις 28 Ιουλίου.
Αυτή ήταν η ευγενής βυζαντινή αρχοντοπούλα, η οποία αντάλλαξε την εγκόσμια και φθαρτή δόξα με την άφθαρτη αιώνια εν Χριστώ ζωή!
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.Βασιλείας γήινους πάλαι οὐκ ἔτυχες, ἀλλ' ἄφθάρτων στεφάνων νῦν σὲ ἠξίωσεν, ὁ Νυμφίος σου Χριστὸς ὁ ὡραιότατος, ᾧ καθιέρωσας σαυτήν, ὅλῃ καρδίᾳ καὶ ψυχῇ, Εἰρήνη Ὁσία Μῆτερ, Χρυσοβαλάντου ἡ δόξα, ἡμῶν δὲ προσφυγὴ καὶ βοήθεια.
ΠΗΓΗ: ΡΟΜΦΑΙΑ
* * *
Άγιοι Πρόχορος, Νικάνωρ, Τίμων και Παρμένας οι Απόστολοι και Διάκονοι
 |
| Αγιος Νικάνωρ |
Βιογραφία
«Ὃς
ἐὰν θέλῃ ἐν ὑμῖν μέγας γενέσθαι, ἔσται ὑμῶν διάκονος» (Κατὰ Ματθαῖον
Εὐαγγέλιο, κ΄ 26). Όποιος, δηλαδή, θέλει να γίνει μέγας μεταξύ σας, είπε
ο Κύριος, ας είναι υπηρέτης σας και ας μαθαίνει να γίνεται εξυπηρετικός
στους άλλους. Σ’ αυτήν την κατηγορία ανθρώπων ανήκαν και οι απόστολοι
(από τους 70 μαθητές του Κυρίου) Πρόχορος, Νικάνωρ, Τίμων και Παρμένος.
Αυτοί ήταν μεταξύ των επτά εκλεγμένων διακόνων της πρώτης χριστιανικής
Εκκλησίας των Ιεροσολύμων (Πράξ. στ' 5). Το έργο τους ήταν να υπηρετούν
και να επιστατούν στη διατροφή των απόρων μελών της Εκκλησίας, ιδιαίτερα
των ορφανών και των χηρών. Αλλά υπηρετούσαν και στη διάδοση του θείου
λόγου.
Έτσι αργότερα, ο μεν Πρόχορος ακολούθησε τον ευαγγελιστή Ιωάννη στη Μικρά Ασία, όπου έγινε επίσκοπος Νικομήδειας και αναδείχθηκε τέλειος διάκονος του επισκοπικού καθήκοντος, ο δε Τίμων υπέστη μαρτυρικό θάνατο στη Βόστρα της Αραβίας, όπου είχε σταλεί να υπηρετήσει το Ευαγγέλιο. Οι άλλοι δύο, ο Νικάνωρ και ο Παρμενάς, πέθαναν στην Ιερουσαλήμ, εκτελώντας το διακονικό τους έργο. Κηδεύθηκαν από τους ίδιους τους Αποστόλους, κάτω από το πένθος όλης της Εκκλησίας, την οποία υπηρέτησαν με τόσο ζήλο και επιτυχία. Έτσι, ο καθένας χωριστά, αναδείχθηκε «πιστὸς διάκονος ἐν Κυρίῳ» (Επιστολή προς Έφεσίους, στ' 21). Δηλαδή πιστός διάκονος στο έργο του Κυρίου.
Έτσι αργότερα, ο μεν Πρόχορος ακολούθησε τον ευαγγελιστή Ιωάννη στη Μικρά Ασία, όπου έγινε επίσκοπος Νικομήδειας και αναδείχθηκε τέλειος διάκονος του επισκοπικού καθήκοντος, ο δε Τίμων υπέστη μαρτυρικό θάνατο στη Βόστρα της Αραβίας, όπου είχε σταλεί να υπηρετήσει το Ευαγγέλιο. Οι άλλοι δύο, ο Νικάνωρ και ο Παρμενάς, πέθαναν στην Ιερουσαλήμ, εκτελώντας το διακονικό τους έργο. Κηδεύθηκαν από τους ίδιους τους Αποστόλους, κάτω από το πένθος όλης της Εκκλησίας, την οποία υπηρέτησαν με τόσο ζήλο και επιτυχία. Έτσι, ο καθένας χωριστά, αναδείχθηκε «πιστὸς διάκονος ἐν Κυρίῳ» (Επιστολή προς Έφεσίους, στ' 21). Δηλαδή πιστός διάκονος στο έργο του Κυρίου.
 |
| Άγιος Τίμων |
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὡς θεῖοι συνέκδημοι, τῶν Ἀποστόλων Χριστοῦ, θεόθεν ἐκρίθητε διακονεῖν εὐσεβῶς, τῷ θείῳ πληρώματι, Πρόχορε θεηγόρε, σὺν Νικάνορι ἅμα, Τίμων ὁ θεοκήρυξ. Παρμενᾶς τε ὁ θεῖος, πρεσβεύοντες τῷ Κυρίῳ, ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’.
Ἀπόστολοι Ἅγιοι, πρεσβεύσατε τῷ ἐλεήμονι Θεῷ , ἵνα πταισμάτων ἄφεσιν, παράσχῃ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν.
ΚοντάκιονἮχος α’. Τὸν τάφον σου Σωτὴρ.
Διάκονοι σεπτοί, καὶ αὐτόπται τοῦ Λόγου, καὶ σκεύη ἐκλογῆς, ἀνεδείχθητε πίστει, Νικάνορ καὶ Πρόχορε, Παρμενᾶ, Τίμων ἔνδοξε· ὅθεν σήμερον, τὴν ἱερὰν ὑμῶν μνήμην, ἑορτάζομεν, ἐν εὐφροσύνῃ καρδίας, ὑμᾶς μακαρίζοντες.
* * *
Όσιος Παύλος ο Ξηροποταμινός
Mονάς ο Παύλος ιδρύσας κάτω δύω,
Mονάς κατοικεί τας άνω μετ’ Aγγέλων. |
Βιογραφία
Ο Όσιος Παύλος έζησε τον 10ο αιώνα μ.Χ. και ήταν υιός ευσεβών βυζαντινών αρχόντων, κατά τον βίο του «ύπατος των φιλοσόφων», που από νωρίς ασπάσθηκε την αρετή. Ως επαίτης αναχωρεί από την Κωνσταντινούπολη κι έρχεται αγνώριστος στο αγιώνυμο Όρος. Κοντά στη σημερινή μονή του Ξηροποτάμου, της οποίας υπήρξε κτήτορας, έστησε την ασκητική του καλύβη, έχοντας για στρώμα τη γη και για προσκέφαλο μια πέτρα. Η αρετή του τον έκανε θαυμαστό και οι άνθρωποι έρχονταν από παντού να τον γνωρίσουν. Στην πατρίδα του, όπου για λίγο επιστρέφει, γίνεται πηγή ωφέλειας μεγάλης. Ο πόθος μεγαλύτερης ησυχίας τον απομακρύνει από τη μονή του Ξηροποτάμου και τον φέρνει στους πρόποδες του Άθω, όπου και αναγκάζεται από τους πολλούς μαθητές του να κτίσει νέα μονή, προς τιμή του Αγίου Γεωργίου, γνωστή σήμερα ως του Αγίου Παύλου. Προγνώρισε το τέλος του πριν από αρκετό καιρό και ετοιμάσθηκε για την αναχώρηση διδάσκοντας τους μαθητές του: «έχετε, τέκνα και αδελφοί, την αγάπην, την ευχήν, την ταπείνωσιν και την υπακοήν διότι όποιος μοναχός δεν έχη αυτάς τας αρετάς, δεν πρέπει να λέγεται μοναχός, αλλά κοσμικός». Κείμενα του Οσίου Παύλου, σώζονται στη Μονή Ξηροποτάμου, εκ των οποίων έξι Κανόνες στους Αγίους 40 μάρτυρες, κανόνας ιαμβικός στον τίμιο σταυρό και λόγος στα Εισόδια της Θεοτόκου. Νεώτερη ακολουθία συνέθεσε ο μοναχός Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης. Σημείωση Σύμφωνα με τον Σ. Ευστρατιάδη η βιογραφία του οσίου Παύλου, που βρίσκεται στο Νέον Εκλόγιον, είναι τελείως φανταστική. Σ' αυτό φέρεται σαν γιος του Βασιλιά Μιχαήλ Α' του Ραγκαβέ (811 - 813 μ.Χ.) και της θυγατέρας του Αυτοκράτορα Νικηφόρου του Γενικού. Ευνουχίστηκε σε παιδική ηλικία και έφτασε σε μεγάλα ύψη φιλοσοφίας. Απαρνήθηκε τον κόσμο και πήγε στο Άγιον Όρος, όπου έκτισε τη Μονή Ξηροποτάμου, της οποίας και έγινε ηγούμενος. Η αγιορείτικη παράδοση όμως, τον θέλει σύγχρονο του αγίου Αθανασίου, ιδρυτή της Λαύρας. |
Ἀπολυτίκιον Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον. Βασιλείου ἀξία ἀνταλλαξάμενος, τὸν θεούφαντον τρίβωνα τῆς ὅσιας ζωῆς, ὡς ἀστὴρ ἑωθινὸς ἐν Ἄθῳ ἔλαμψας, καὶ ὁδηγεῖς φωτιστικῶς, Μοναζόντων τοὺς χορούς, πρὸς κτῆσιν τὴν τῶν κρειττόνων, Παῦλε Πατέρων ἄκρατης, καὶ πρεσβευτὰ ἠμῶν πρὸς Κύριον. Κοντάκιον Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον. Ὡς ἀνάκτων βλάστημα, Παῦλε θεόφρον, κληρονόμος ἄξιος, καὶ υἱὸς ὤφθης εὐκλεής, τοῦ οὐρανίου Παντάνακτος, δι’ ἰσαγγέλου ζωῆς Πάτερ Ὅσιε. Μεγαλυνάριον Ὤφθης βασιλείας τῶν οὐρανῶν, ὡς ἀνάκτων γόνος, κληρονόμος δι’ ἀρετῶν· σὺ γὰρ Πάτερ Παῦλε, ἀγγελικῶς βιώσας, τῆς ὑπὲρ νοῦν εὐκλείας, λαμπρῶς ἠξίωσαι.
ΠΗΓΗ: Saint.gr
|
Σήμερα 28/07/2018 επίσης εορτάζουν: | |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου